Asansörler, bir binanın en yoğun çalışan sistemlerinden biridir. Konforu ve güvenliği sürdürebilmek için asansör yedek parçalarının doğru seçilmesi, düzenli kontrol edilmesi ve zamanında değiştirilmesi hayati önem taşır. Bu yazıda; kritik parça gruplarını, seçim kriterlerini, bakım ipuçlarını ve satın alırken dikkat edilmesi gereken noktaları net ve pratik şekilde özetledik.
Asansör yedek parçaları; hareket (motor–makine), güvenlik (fren–regülatör), yönlendirme (paten–makara), darbeyi sönümleme (tampon–takoz) ve kontrol (pano–elektronik kart, sensör) gibi temel fonksiyonları sağlayan mekanik ve elektronik bileşenlerdir. Her parça, sistemin genel performansını doğrudan etkiler; bu nedenle kalite ve uyumluluk kritik öneme sahiptir.
Rolü: Tahrik ve çekişin kalbi.
Seçim ipucu: Proje tipine (yük, hız, dur-kalk sayısı) uygun redüktörlü veya dişlisiz motor seçin. Enerji verimliliği, titreşim seviyesi ve servis erişilebilirliği kriterlerini birlikte değerlendirin.
Bakım: Rutin titreşim ve sıcaklık kontrolleri; anormal ses–ısınma erken arızanın habercisi olabilir.
Rolü: Güvenli duruş ve hız kontrolü.
Seçim ipucu: CE belgeli, orijinal fren ve regülatör kullanın. Uyumlu balata materyali ve düzenli ayar–kalibrasyon, fren performansını belirgin şekilde artırır.
Bakım: Balata aşınma kontrolü, yay gergisi ve sensör geri bildirimi periyodik olarak test edilmelidir.
Rolü: Kılavuz ray üzerinde sessiz, titreşimsiz hareket.
Seçim ipucu: Ray toleransına uygun paten plastiği ve makaralar kullanın. Kaliteli polimerler gürültüyü ve aşınmayı azaltır.
Bakım: Paten boşluğu, yağsız çalışma izleri ve kenar aşınmaları düzenli incelenmelidir.
Rolü: Darbeyi sönümleyerek güvenliği ve konforu artırır.
Seçim ipucu: Kabin/karşıağırlık için uygun kauçuk veya yaylı tamponlar tercih edin. Takozlarda sertlik değeri (shore) ve boyut uyumu önemlidir.
Bakım: Çatlak, deformasyon ve aşırı sertleşme kontrolü yapın.
Rolü: Pano, kumanda, fotosel ve emniyet sensörleri ile sistemin “beyni”.
Seçim ipucu: Marka–model uyumlu, güncel yazılım/firmware destekli ürünler kullanın. Aşırı ısınmaya ve elektriksel gürültüye karşı korumalı ürünler tercih edin.
Bakım: Bağlantı noktaları, soket–fiş kontakları ve kablo izolasyonlarını gözden geçirin; oksitlenmeye karşı koruyun.
Orijinallik & Belge: CE, üretici garanti belgesi, seri/lot numarası.
Uyumluluk: Marka–model, elektriksel ve mekanik ölçüler, montaj delikleri.
Performans: Gürültü, titreşim, ısı; üretici test raporları.
Dayanıklılık: Malzeme kalitesi (polimer, çelik, elastomer), kullanım döngüsü.
Servis & Tedarik: Teknik destek, yedek parça bulunabilirliği, iade süreçleri.
Toplam Maliyet: Satın alma + işletme (enerji, bakım) + duruş maliyeti = TCO yaklaşımı.
Aylık: Paten boşlukları, fotosel–sensör testi, kabin içi butonlar ve acil durdurma.
3 Aylık: Fren balataları, regülatör kablosu ve kilit mekanizmaları, makine grubunda anormal titreşim–ısı kontrolü.
6 Aylık: Tampon–takoz durumu, karkas makaraları, kablo pabuçları–fiş kontakları.
Yıllık: Yazılım güncellemeleri, pano içi toz ve ısı yönetimi, kapsamlı güvenlik testleri.
İpucu: Arıza geçmişi ve kullanım yoğunluğunu (dur-kalk sayısı, taşıma yükü) kayıt altına alırsanız, bakım periyodlarını gerçek ihtiyaca göre optimize edebilirsiniz.
“Emsal parça” ile orijinali karıştırmak: Kısa vadede ucuz görünür, uzun vadede duruş süresi ve servis maliyeti artar.
Uyumluluk kontrolünü atlamak: Milimetre seviyesindeki farklar bile gürültü ve titreşime yol açabilir.
Belgesiz ürün: CE’siz ürünler güvenlik ve sigorta süreçlerinde sorun çıkarabilir.
Kayıtsız bakım: Log tutmamak, tekrar eden arızaların kök nedenine ulaşmayı zorlaştırır.
Güvenilir tedarikçi: Orijinallik garantisi, hızlı kargo, satış sonrası destek sunmalı.
Marka çeşitliliği: Metroplast, Akış, Ar-As, Can Lift, Hedefsan, Cenklift gibi üreticilerin ürünlerini bir arada bulundurmak, uyumluluk ve alternatif açısından avantaj sağlar.
Teknik destek: Uygulama öncesi ürün seçimi ve montajda danışabileceğiniz bir ekip, arıza riskini ciddi biçimde düşürür.
S: En sık değişen parçalar hangileri?
C: Fren balataları, paten/plastikler, fotosel–sensörler ve buton bileşenleri sahada en çok değişen parçalardır.
S: Orijinal parça neden önemli?
C: Performans, güvenlik ve garanti kapsamı sağlar; toplam maliyeti düşürür.
S: Hangi aralıklarla bakım yapılmalı?
C: Kullanım yoğunluğuna bağlıdır; ancak aylık görsel-kontrol, 3/6 aylık fonksiyon testleri ve yıllık kapsamlı kontrol önerilir.
Asansör sistemlerinin sağlıklı çalışması; doğru parça seçimi, periyodik bakım ve yetkin tedarik üçlüsüne dayanır. Orijinal ve CE belgeli ürünler, doğru montaj ve düzenli kontrollerle birleştiğinde hem güvenlik artar hem de toplam maliyetiniz düşer. İhtiyacınıza uygun fren–paten–regülatör çözümlerinden elektronik kart ve sensörlere kadar geniş ürün yelpazesiyle, projelerinizde uzun ömür ve yüksek performans yakalayabilirsiniz.
